เด็กอู้ เด็กขี้เกียจในวัยประถมนั้นอาจจะยังไม่จัดอยู่ในสภาวะผัดวันประกันพรุ่งจนขาดความรับผิดชอบอย่างแน่นอน แต่คุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองก็รู้สึกวิตกกังวลเหน็ดเหนื่อยเคี่ยวเข็ญกับการสอนลูกให้มีวินัยมีความรับผิดชอบ กลัวจะติดเป็นนิสัยเคยตัวสะสมเป็นปัญหาเรื้อรังไปเรื่อย ๆ จนเป็นผู้ใหญ่
เด็กอู้ได้ให้พวกเขาอู้ไป แต่เราต้องขยันเตรียมเทคนิคที่ไม่ยากช่วยฝึกนิสัยให้เด็กขยันอู้กลายเป็นเด็กขยันมีวินัยมีความรับผิดชอบมาฝากคุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองให้เหนื่อยน้อยลงเบาใจหมดกังวลกัน
คุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองหลายท่านอาจเข้าใจผิดคิดว่า การอู้การขี้เกียจนั้นทำให้พวกเขาเป็นเด็กไม่ดีต้องดุด่าว่ากล่าวหรือลงโทษ ซึ่งไม่จริงเลยสภาวะของเด็กวัยประถมพวกเขากำลังปรับตัวเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ อยากรู้อยากเห็นหลายสิ่งแปลก ๆ ที่แตกต่างรู้สึกสนุกสนานอยู่ตลอดเวลา ใส่ใจแค่การเล่น การกิน การนอน เราต้องสังเกตพฤติกรรมของลูกให้ชัดเจนว่ามีแนวโน้มเป็นอย่างไร แล้วจึงอธิบายแนะแนวทางที่เหมาะสมปรับพฤติกรรมให้พวกเขาอย่างค่อยเป็นค่อยไป
การสังเกตการบันทึกพฤติกรรมหมั่นทำให้ต่อเนื่องเหมาะสม และไม่ควรปรับเปลี่ยนหักพฤติกรรมอย่างรวดเร็ว เพราะจะกลายเป็นการบังคับกลายเป็นความกดดันความเครียดสะสมให้เกิดการต่อต้านได้ง่าย
แนะนำให้เด็ก ๆ เข้าใจถึงความสำคัญของเวลา การปล่อยปละละเลยไม่จัดการกับเวลาของตัวเองนั้นก่อให้เกิดผลเสียอย่างไรทำไมต้องมีการวางแผน กำหนดระยะเวลาในทุกเรื่องตั้งแต่ตอนนี้ จัดสรรเวลาในการเรียนการทำการบ้านเล่นสนุกสนานอย่างไรให้เหมาะสมในแต่ละชั่วโมงแต่ละวันเดือนปีกับช่วงวัยของตัวเอง
ในเบื้องต้นพวกคุณอาจต้องคอยให้คำปรึกษาช่วยแนะแนวให้พวกเขาก่อนจะให้พวกเขาเริ่มจัดการกับตารางเวลาชีวิตด้วยตัวเอง ซึ่งตรงนี้เรายังช่วยเพิ่มทักษะฝึกให้เขาเรียนรู้เข้าใจกฎ กติกา ระเบียบ ตารางทำกิจกรรมที่บ้านและการเรียนที่โรงเรียนได้เป็นอย่างดีอีกด้วย
เด็กวัยนี้บางคนไม่อยากทำอะไรจริงจัง อิดออดโยเยไม่เอาไม่ทำ หาทางหนีหลีกเลี่ยงผัดวันหรือแอบไว้ทำทีหลัง ที่เป็นเช่นนี้อาจเนื่องจากความไม่รู้ไม่เข้าใจ สับสนระแวงหรือหวาดกลัวโดนดุโดนว่าหรือถูกลงโทษ
คุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองต้องมีส่วนร่วมแนะนำให้เขาเข้าใจถูกต้อง ช่วยเริ่มต้นในการทำกิจกรรมต่าง ๆ ในบ้านนอกเหนือจากการเรียนหนังสือ เริ่มจากงานง่าย ๆ อย่างทำความสะอาดดูแลร่างกาย เสื้อผ้าห้องนอนของตัวเอง แล้วแนะนำให้เขาเริ่มต้นมีส่วนช่วยเหลือคนในครอบครัว ช่วยทำอาหาร เก็บขยะ ดูแลสัตว์เลี้ยง ต้นไม้ ฯลฯ ฝึกให้พวกเขารู้จักขอคำแนะนำปรึกษาขอความช่วยเหลือจากคนที่เป็นผู้ใหญ่ในครอบครัวหรือคุณครูในสิ่งใหม่ ๆ ที่เขากำลังเรียนรู้เพื่อให้เริ่มต้นไปในทิศทางที่ถูกต้องและเหมาะสม
แรงจูงใจในการทำสิ่งต่าง ๆ นั้นเป็นเรื่องสำคัญ เด็ก ๆ ในวัยนี้อาจมีสมาธิสั้น เบื่อง่ายกับกิจกรรมที่รู้สึกว่ายากหรือทำจนจำเจอย่างการไปเรียนหนังสือ หน้าที่ของพวกเราต้องคอยส่งเสริมกระตุ้นให้เขามีแรงจูงใจช่วยหาแรงบันดาลใจ หมั่นหากิจกรรมแปลกใหม่หรือหากจำเป็นต้องมีการหลอกล่อมีรางวัลตอบแทนบ้าง พวกเขาจะมีแรงผลักดันตัวเองเกิดเป็นความกระตือรือร้นกระฉับกระเฉงทำสิ่งต่าง ๆ เพื่อไปสู่เป้าหมายความสำเร็จได้อย่างง่ายดาย
นอกจากนั้นคอยช่วยพวกเขากำจัดสิ่งรบกวนจากภายนอก อย่างทำการบ้านอ่านหนังสือในห้องที่ห่างไกลจากทีวี เครื่องเล่นเกม โทรศัพท์ อินเตอร์เน็ต ฯลฯ เพื่อให้เขามีสมาธิกับทำกิจกรรมใด ๆ ให้เสร็จเป็นเรื่อง ๆ ไป
คอยขยันอธิบายให้เขาเข้าใจว่าทุกงานกิจกรรมในบ้านหรือการเรียนในโรงเรียนนั้นมีความสำคัญต่อชีวิตพวกเขาในวันข้างหน้า เข้าใจถึงการปฎิบัติหน้าที่ความรับผิดชอบในแต่ละภารกิจที่ได้รับมอบหมายมาให้สำเร็จ นิสัยชอบอู้ความเกียจคร้านนั้นส่งผลเสียอย่างไรกับอนาคต และอะไรคือความสุขในการทำสิ่งต่าง ๆ
เมื่อพวกเขาเห็นคุณค่าของการเรียนการทำงานของชีวิตตัวเขา พวกเขาจะเริ่มคิดได้อย่างมีเหตุผลในการกระตุ้นเตือนด้วยตัวเอง ทำทุกอย่างโดยไม่อิดออดเพื่อไปสู่ความสำเร็จความสุขที่รอคอยอยู่ อาจต้องช่วยกระตุ้นให้เขาหมั่นทำตามเวลาจนชินเกิดเป็นวินัยกับตัวเอง ท่องให้ขึ้นใจว่า วินัยเกิดจากการปฎิบัติสม่ำเสมอและเป็นประจำ ซึ่งคุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองต้องเข้าใจตรงจุดนี้ยอมอดทนใช้เวลาที่จะบ่มเพาะในนิสัยของเด็ก ๆ
สุดท้ายย้ำให้ชัด ๆ ว่า “เด็กอู้ไม่ขยัน” ไม่ใช่ “เด็กขี้เกียจหรือเด็กไม่ดี” ยิ่งในวัยประถมแบบนี้อาจมีหย่อนไปบ้างตามพัฒนาการของเด็กแต่ละคน หน้าที่ของคุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองต้องหมั่นคอยสังเกตคอยช่วยเหลือให้คำปรึกษาเป็นพี่เลี้ยงแนะแนวพวกเขาให้จัดสรรแบ่งเวลาจัดลำดับความสำคัญของชีวิตในแต่ละวันได้อย่างเหมาะสม การบ่มเพาะความขยันวินัยความรับผิดชอบให้เป็นนิสัย การเติบโตเป็นวัยรุ่นเป็นผู้ใหญ่อย่างมีคุณภาพในอนาคตอาจต้องใช้เวลานานพอสมควร แต่พวกเราก็เหนื่อยน้อยลงอย่างแน่นอน
อังสนา ทรัพย์สิน
ข้อมูลอ้างอิง
- แบบสอบถาม บทสัมภาษณ์คุณพ่อคุณแม่ ญาติ ผู้ปกครอง เด็กวัยประถม และคุณครูชั้นประถม
- https://www.momjunction.com/articles/effective-ways-to-deal-with-stubborn-kids_0076976/
- https://childmind.org/article/10-tips-for-parenting-your-pre-teen/
- https://kidshealth.org/en/parents/preteen.html
- https://www.ahaparenting.com/read/tweens-preteens